Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία της γραμματικής της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας

Περιεχόμενα

Δέσποινα Παπαδοπούλου, Ελένη Αγαθοπούλου

Δέσποινα Παπαδοπούλου

Επίκουρη Καθηγήτρια Α.Π.Θ.

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Η Δέσποινα Παπαδοπούλου είναι επίκουρη καθηγήτρια Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και στο Πανεπιστήμιο του Έσσεξ στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας και στη γλωσσική κατάκτηση. Εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Έσσεξ στη γλωσσική επεξεργασία, ενώ η διδακτορική της διατριβή εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο Springer. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περικλείουν τη γλωσσική κατάκτηση και διδασκαλία, τη διγλωσσία και τις γλωσσικές διαταραχές. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά , όπως Second Language Research, Studies in Second Language Acquisition, Lingua κ.ά. Την τελευταία τριετία ήταν επιστημονική υπεύθυνη της Δράσης «Υποστήριξη της λειτουργίας των Τάξεων Υποδοχής» στο πλαίσιο του προγράμματος «Εκπαίδευση αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών».


Ελένη Αγαθοπούλου

Επίκουρη Καθηγήτρια Α.Π.Θ.

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Επίκουρη καθηγήτρια εφαρμοσμένης γλωσσολογίας του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ. Απόφοιτος και διδάκτωρ του ίδιου Τμήματος, με μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο Reading της Αγγλίας. Έχει διδάξει την Αγγλική ως ξένη γλώσσα σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία καθώς και στο Κέντρο Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών του ΑΠΘ. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα και τα μαθήματα που διδάσκει σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο αφορούν την κατάκτηση/εκμάθηση και διδασκαλία δεύτερης/ξένης γλώσσας, καθώς και τη διδασκαλία ξένης γλώσσας για ειδικούς ακαδημαϊκούς σκοπούς. Σχετικές δημοσιεύσεις της υπάρχουν σε πρακτικά συνεδρίων καθώς και σε περιοδικά. Συμμετέχει σε πέντε ερευνητικά προγράμματα που αφορούν τη διγλωσσία, τις στρατηγικές εκμάθησης δεύτερης γλώσσας, και τη διδασκαλία ξένων γλωσσών. Στο πλαίσιο της συνεργασίας της με το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας έχει γράψει άρθρα και υλικό διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας.

pdf

Περίληψη

Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζουμε δύο σύγχρονες προσεγγίσεις για τη διδασκαλία της γραμματικής σε μια δεύτερη γλώσσα (Γ2), την εστίαση στον τύπο και τη διδασκαλία μέσω γλωσσικής επεξεργασίας. Οι προσεγγίσεις αυτές στοχεύουν στην υπόρρητη διδασκαλία της γραμματικής αξιοποιώντας τα γλωσσικά εισαγόμενα. Περιγράφουμε το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζονται οι συγκεκριμένες γλωσσοδιδακτικές μέθοδοι, αναλύουμε τα πλεονεκτήματά τους σε σχέση με παραδοσιακές μεθόδους και αναφέρουμε εμπειρικές έρευνες που έχουν ελέγξει την αποτελεσματικότητά τους στη μάθηση της ελληνικής ως Γ2. Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε λεπτομερώς ποικίλες γλωσσικές δραστηριότητες που έχουν παραχθεί στο πλαίσιο αυτών των προσεγγίσεων και εξηγούμε αναλυτικά την κατασκευή τους. Προτείνουμε, τέλος, την εφαρμογή αυτών των προσεγγίσεων στη διδακτική πράξη, προκειμένου να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητά τους στη μάθηση της ελληνικής ως Γ2.

Λέξεις κλειδιά: εστίαση στον τύπο, διδασκαλία βάσει γλωσσικής επεξεργασίας, ρητή και υπόρρητη μάθηση

Abstract

This paper aims at providing a thorough presentation of two current approaches to grammar teaching in a second language (L2), namely focus on form and processing instruction. These approaches put forward an implicit method for grammar teaching and highlight the significance of comprehensible input. We describe the theoretical framework on which these teaching approaches are based, we analyze their benefits compared to more traditional teaching methods and report on the findings from empirical surveys which have explored the efficiency of such approaches regarding the acquisition of Greek as L2. Moreover, we present various activities which have been constructed in the framework of such approaches and explain how such activities can be produced. Finally, we suggest the adoption of such approaches in the teaching of Greek as L2, so that their effectiveness in the learning and teaching of Greek as L2 is further investigated.

Keywords: focus on form, processing instruction, explicit and implicit learning