Συμμετοχικές και δυναμικές μορφές επιμόρφωσης: θεωρητική πλαισίωση και πρακτικοί προσανατολισμοί

Περίληψη

Στο κείμενο που ακολουθεί παρουσιάζονται οι εναλλακτικές προς το τεχνοκρατικό μοντέλο μορφές επιμόρφωσης που αναγνωρίζουν έναν ενεργητικό και συμμετοχικό ρόλο στον εκπαιδευτικό στην επιμορφωτική διαδικασία. Το κείμενο χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο των δυναμικών αυτών μορφών επιμόρφωσης και οι επιστημολογικές τους αφετηρίες: η αναπτυξιακή προσέγγιση, που θεμελιώνεται στο ερμηνευτικό επιστημολογικό παράδειγμα, και η αναστοχαστική προσέγγιση, που εκκινεί από την κριτική θεωρία και τις μετανεωτερικές της προεκτάσεις. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται αυτές οι μορφές με ενδεικτικά συνοπτικά παραδείγματα: αξιοποίηση έρευνας δράσης, εξ αποστάσεως σύγχρονη και ασύγχρονη μορφή επιμόρφωσης, ενδοσχολική επιμόρφωση, δικτύωση σχολείων.

Λέξεις κλειδιά: (ανα)στοχασμός, επαγγελματική κοινότητα μάθησης και πρακτικής, επαγγελματική ανάπτυξη, εκπαιδευτικός-ερευνητής

Abstract

The following text presents forms of teachers' training alternative to the dominant and common technocratic model. These forms view training as a learning process and recognize in teachers an active and participatory role in it. The text is divided into two parts. The first part presents the theoretical framework of these dynamic forms of training and their epistemological points of departure: the developmental approach, grounded in the interpretative epistemological paradigm, and the reflective approach, which starts from the critical theory and postmodern extensions. In the second part these dynamic forms are presented with indicative brief examples: the use of action research in teachers training, distance synchronous and asynchronous forms of training, school-based training, networking of schools.

Key words: reflection, professional community of learning and practice, professional development, teacher as researcher