Δειγματική διδασκαλία για τον τονισμό

Η διδασκαλία αυτή επικεντρώνεται στο φαινόμενο του τονισμού γενικά αλλά και σε δομές της γλώσσας των οποίων οι τονικές ιδιότητες δυσκολεύουν αρκετά τους μαθητές. Κάποιες απ’ αυτές είναι ο τονισμός λέξεων με γειτονικά φωνήεντα και διαλυτικά (κοροϊδεύω), ο τονισμός μονοσύλλαβων λέξεων (πού, πώς, ή), ο δευτερεύων τόνος (ο δάσκαλός μου) και ο τόνος στους αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας (ο δάσκαλος μού είπε). 
Η διδασκαλία περιλαμβάνει κάποιους βασικούς κανόνες τονισμού και κάποιες ασκήσεις εμπέδωσής τους. Οι κανόνες τονισμού που παρουσιάζονται και οι ασκήσεις που ακολουθούν είναι αυξανόμενης δυσκολίας, καθώς το πρώτο μέρος απευθύνεται σε μαθητές όλων των επιπέδων, ενώ το δεύτερο σε μαθητές υψηλότερου επιπέδου ελληνομάθειας. Η διδασκαλία περιλαμβάνει κανόνες, ασκήσεις επεξεργασίας δεδομένων (αντιστοίχιση εικόνας με λέξεις ή προτάσεις), ασκήσεις κλειστού τύπου και ασκήσεις που περιλαμβάνουν λέξεις ή φράσεις από τις οποίες απουσιάζει συνήθως το διακριτικό του τόνου και ζητείται από τους μαθητές να τις τονίσουν.
Είδος Yλικού: Δραστηριότητα
Εκτιμώμενη Διάρκεια: 2 διδακτικές ώρες (Δ.Ω.)

Επίπεδο Γλωσσομάθειας της Ελληνικής: Α1, Α2, Β1
Βαθμίδες Εκπαίδευσης: Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια

Τάξεις:
Γ' Δημοτικού, Δ' Δημοτικού, ΣΤ' Δημοτικού, Α' Γυμνασίου, Β' Γυμνασίου, Γ' Γυμνασίου

Ηλικιακή Ομάδα: 10-12, 13-15
Γνωστικά Πεδία:
Ελληνική Γλώσσα
Γλωσσική Διδασκαλία:
Λεξιλόγιο, Προφορά
Τεχνικές ή άλλες απαιτήσεις:
υπολογιστής, προτζέκτορας
Οργάνωση Τάξης:
Ομαδική
Προαπαιτούμενες Γνώσεις:
ανάγνωση, βασικό λεξιλόγιο
Γενικοί στόχοι:
Διδασκαλία του τονισμού
Γλωσσικές Ικανότητες – Δεξιότητες:
Κατανόηση προφορικού λόγου, Κατανόηση γραπτού λόγου, Παραγωγή προφορικού λόγου
Δομικοί Στόχοι :
  • ο τονισμός λέξεων με γειτονικά φωνήεντα και διαλυτικά (κοροϊδεύω)
  • ο τονισμός μονοσύλλαβων λέξεων (πού, πώς, ή) 
  • ο δευτερεύων τόνος (ο δάσκαλός μου) 
  • ο τόνος στους αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας (ο δάσκαλος μού είπε)
Λεξιλογικοί Στόχοι:
  • λέξεις ομόηχες των οποίων η σημασία διαχωρίζεται μόνο από τη θέση του τόνου
  • λέξεις που η προφορά τους καθορίζεται από τη χρήση των διαλυτικών 
  • μονοσύλλαβες λέξεις που δεν χρειάζονται τόνο
Λειτουργικοί Στόχοι:
Η κατανόηση του φαινομένου του τονισμού γενικά, αλλά και κάποιων δομών της γλώσσας των οποίων οι τονικές ιδιότητες δυσκολεύουν αρκετά τους μαθητές.
Δημιουργήθηκε στις 10/01/2013 17:20 από τον Βασιλική Αποστολούδα (Τάξη Υποδοχής)